ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: Πώς θα ζήσουμε πνευματικά τα Χριστούγεννα

«Ο Χριστός με τη μεγάλη Του αγάπη και με την μεγάλη Του αγαλλίαση που σκορπάει στις ψυχές των πιστών με όλες τις άγιες γιορτές Του, μας ανασταίνει αληθινά αφού μας ανεβάζει ψηλά πνευματικά. Αρκεί να συμμετέχουμε και να έχουμε όρεξη πνευματική να τις πανηγυρίζουμε πνευματικά. τότε τις γλεντάμε πνευματικά και μεθάμε πνευματικά από το παραδεισένιο κρασί που μας φέρνουν οι Άγιοι και μας κερνούν.

Τις γιορτές για να τις ζήσουμε, πρέπει να έχουμε τον νου μας στις άγιες ημέρες και όχι στις δουλειές που έχουμε να κάνουμε για τις άγιες ημέρες. Να σκεφτόμαστε τα γεγονότα της κάθε αγίας ημέρας και να λέμε την ευχή δοξολογώντας τον Θεό. Έτσι θα γιορτάζουμε με πολύ ευλάβεια κάθε γιορτή.

Να μελετάει και να ζει τα θεία γεγονότα συνέχεια. Όταν κανείς μελετάει τα γεγονότα της κάθε γιορτής, φυσιολογικά θα συγκινηθεί και με ιδιαίτερη ευλάβεια θα προσευχηθεί. Έπειτα στις Ακολουθίες ο νους να είναι στα γεγονότα που γιορτάζουμε και με ευλάβεια να παρακολουθούμε τα τροπάρια που ψέλνονται. Όταν ο νους είναι στα θεία νοήματα, ζει τα γεγονότα ο άνθρωπος, και έτσι αλλοιώνεται.

-Γέροντα, μετά την Αγρυπνία των Χριστουγέννων δεν κοιμόμαστε;

-Χριστούγεννα και να κοιμηθούμε! Η μητέρα μου έλεγε: «Απόψε μόνον οι Εβραίοι κοιμούνται». Βλέπεις, την νύχτα που γεννήθηκε ο Χριστός οι άρχοντες κοιμόνταν βαθιά, και οι ποιμένες «αγραυλούσαν». Φύλαγαν τα πρόβατα την νύχτα παίζοντας την φλογέρα. Κατάλαβες; Οι ποιμένες πού αγρυπνούσαν είδαν τον Χριστό.

-Πώς ήταν Γέροντα, το σπήλαιο;

-Ήταν μία σπηλιά μέσα σε έναν βράχο και είχε μία φάτνη, τίποτε άλλο δεν είχε. Εκεί πήγαινε κανένας φτωχός και άφηνε τα ζώα του. Η Παναγία με τον Ιωσήφ, επειδή όλα τα χάνια ήταν γεμάτα και δεν είχαν πού να μείνουν, κατέληξαν σε αυτό το σπήλαιο. Εκεί ήταν το γαϊδουράκι και το βοϊδάκι, που με τα χνώτα τους ζέσταναν τον Χριστό! «Ἔγνω βοῦς τον κτησάμενον και όνος την φάτνην του κυρίου αὐτοῦ», δεν λέει ο Προφήτης Ησαΐας;

-Σε ένα τροπάριο, Γέροντα, λέει ότι η Υπεραγία Θεοτόκος βλέποντας τον νεογέννητο Χριστό, «χαίρουσα ὁμοῦ καὶ δακρύουσα» ἀναρωτιόταν:… «Ἐπιδώσω σοι μαζόν, τῷ τὰ σύμπαντα τρέφοντι, ἢ υμνήσω σε, ὡς Υἱὸν καὶ Θεόν μου; ποίαν εὕρω ἐπὶ σοί προσηγορίαν;»

-Αυτά είναι τα μυστήρια του Θεού, η πολύ μεγάλη συγκατάβαση του Θεού, την οποία δεν μπορούμε εμείς να συλλάβουμε!

-Γέροντα, πώς θα μπορέσουμε να ζήσουμε το γεγονός της Γεννήσεως, ότι δηλαδή ο Χριστός «Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου»;

-Για να ζήσουμε αυτά τα θεία γεγονότα, πρέπει ο νους να είναι στα θεία νοήματα. Τότε αλλοιώνεται ὁ άνθρωπος. «Μέγα και παράδοξον θαύμα τετέλεσται σήμερον», ψάλλουμε. Άμα ο νους μας είναι εκεί, στο «παράδοξον», τότε θα ζήσουμε και το μεγάλο μυστήριο της Γεννήσεως του Χριστού.

Εγώ θα εύχομαι η καρδιά σας να γίνη Αγία Φάτνη και το Πανάγιο Βρέφος της Βηθλεέμ να σας δώση όλες τις ευλογίες Του.

Απόσπασμα απὸ το βιβλίο: «Περί προσευχής», Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι ΣΤ’ (σελ. 195-196). Εκδόσεις Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Σουρωτή Θεσσαλονίκης

Η μετά θάνατον ζωή Οι υπόδικοι νεκροί

Οι υπόδικοι νεκροί

– Γέροντα, όταν πεθάνη ο άνθρωπος, συναισθάνεται αμέσως σε τι κατάσταση βρίσκεται;

– Ναι, συνέρχεται και λέει «τι έκανα;», αλλά «φαϊντά γιοκ»[52], δηλαδή δεν ωφελεί αυτό. Όπως ένας μεθυσμένος, αν σκοτώση λ.χ. την μάνα του, γελάει, τραγουδάει, επειδή δεν καταλαβαίνει τι έκανε, και, όταν ξεμεθύση, κλαίει και οδύρεται και λέει «τι έκανα;», έτσι και όσοι σ’ αυτήν την ζωή κάνουν αταξίες είναι σαν μεθυσμένοι. Δεν καταλαβαίνουν τι κάνουν, δεν αισθάνονται την ενοχή τους. Όταν όμως πεθάνουν, τότε φεύγει αυτή η μέθη και συνέρχονται. Ανοίγουν τα μάτια της ψυχής τους και συναισθάνονται την ενοχή τους, γιατί η ψυχή, όταν βγη από το σώμα, κινείται, βλέπει, αντιλαμβάνεται με μια ασύλληπτη ταχύτητα.

Μερικοί ρωτούν πότε θα γίνη η Δευτέρα Παρουσία. Για τον άνθρωπο όμως που πεθαίνει γίνεται κατά κάποιον τρόπο η Δευτέρα Παρουσία, γιατί κρίνεται ανάλογα με την κατάσταση στην οποία τον βρίσκει ο θάνατος.

– Γέροντα, πως είναι τώρα οι κολασμένοι;

– Είναι υπόδικοι, φυλακισμένοι, που βασανίζονται ανάλογα με τις αμαρτίες που έκαναν και περιμένουν να γίνη η τελική δίκη, η μέλλουσα Κρίση. Υπάρχουν βαρυποινίτες, υπάρχουν και υπόδικοι με ελαφρότερες ποινές.

– Και οι Άγιοι και ο ληστής[53];

– Οι Άγιοι και ο ληστής είναι στον Παράδεισο, αλλά δεν έχουν λάβει την τέλεια δόξα, όπως και οι υπόδικοι είναι στην κόλαση, αλλά δεν έχουν λάβει την τελική καταδίκη. Ο Θεός, ενώ έχει πει εδώ και τόσους αιώνες το «μετανοείτε· ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών»[54], παρατείνει – παρατείνει τον χρόνο, επειδή περιμένει εμάς[55] να διορθωθούμε. Αλλά εμείς παραμένοντας στις κακομοιριές μας αδικούμε τους Αγίους, γιατί δεν μπορούν να λάβουν την τέλεια δόξα, την οποία θα λάβουν μετά την μέλλουσα Κρίση.

Οι δοκιμασίες στην ζωή μας

 anaxoriti
 

«Για να πάη κανείς στον γλυκό Παράδεισο,

πρέπει να φάη πολλά πικρά εδώ,

να έχη το διαβατήριο των δοκιμασιών στο χέρι».

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

‘’ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ’’

ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

2002
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

‘’Διήλθομεν δια πυρός και ύδατος…’’[1]

Οι σταυροί των δοκιμασιών

Γέροντα, το σταυρουδάκι που μου δώσατε το φορώ συνέχεια και με βοηθάει στις δυσκολίες.

– Να, τέτοια σταυρουδάκια είναι οι δικοί μας σταυροί, σαν αυτά που κρεμούμε στον λαιμό μας και μας προστατεύουν στην ζωή μας. Τι νομίζεις, έχουμε μεγάλο σταυρό εμείς; Μόνον ο Σταυρός του Χριστού μας ήταν πολύ βαρύς, γιατί ο Χριστός από αγάπη προς εμάς τους ανθρώπους δεν θέλησε να χρησιμοποιήση για τον εαυτό Του την θεϊκή Του δύναμη. Και στην συνέχεια σηκώνει το βάρος των σταυρών όλου του κόσμου και μας ελαφρώνει από τους πόνους των δοκιμασιών με την θεία Του βοήθεια και με την γλυκειά Του παρηγοριά.

Ο Καλός Θεός οικονομάει για τον κάθε άνθρωπο έναν σταυρό ανάλογο με την αντοχή του, όχι για να βασανιστή, αλλά για να ανεβή από τον σταυρό στον Ουρανό – γιατί στην ουσία ο σταυρός είναι σκάλα προς τον Ουρανό. Αν καταλάβουμε τι θησαυρό αποταμιεύουμε από τον πόνο των δοκιμασιών, δεν θα γογγύζουμε, αλλά θα δοξολογούμε τον Θεό σηκώνοντας το σταυρουδάκι που μας χάρισε, οπότε και σε τούτη την ζωή θα χαιρώμαστε, και στην άλλη θα έχουμε να λάβουμε και σύνταξη και «εφάπαξ». Ο Θεός μας έχει εξασφαλισμένα κτήματα εκεί στον Ουρανό. Όταν όμως ζητούμε να μας απαλλάξη από μια δοκιμασία, δίνει αυτά τα κτήματα σε άλλους και τα χάνουμε. Ενώ, αν κάνουμε υπομονή, θα μας δώση και τόκο.

Είναι μακάριος αυτός που βασανίζεται εδώ, γιατί, όσο πιο πολύ παιδεύεται σ’ αυτήν την ζωή, τόσο περισσότερο βοηθιέται για την άλλη, επειδή εξοφλά αμαρτίες. Οι σταυροί των δοκιμασιών είναι ανώτεροι από τα «τάλαντα», από τα χαρίσματα, που μας δίνει ο Θεός. Είναι μακάριος εκείνος που έχει όχι έναν σταυρό αλλά πέντε. Μια ταλαιπωρία ή ένας θάνατος μαρτυρικός είναι και καθαρός μισθός. Γι’ αυτό σε κάθε δοκιμασία να λέμε: «Σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου, γιατί αυτό χρειαζόταν για την σωτηρία μου».

Οι δοκιμασίες βοηθούν

να συνέλθουν οι άνθρωποι

– Γέροντα, μαθαίνω για την ταλαιπωρία των δικών μου. Θα τελειώσουν ποτέ τα βάσανά τους;

– Κάνε υπομονή, αδελφή μου, και μη χάνεις την ελπίδα σου στον Θεό. Όπως κατάλαβα από όλες τις δοκιμασίες που περνούν οι δικοί σου, ο Θεός σας αγαπάει και επιτρέπει όλες αυτές τις δοκιμασίες για ένα λαμπικάρισμα πνευματικό ολόκληρης της οικογένειας. Εάν εξετάσουμε κοσμικά τις δοκιμασίες της οικογένειάς σου, φαίνεστε δυστυχισμένοι. Εάν  όμως τις εξετάσουμε πνευματικά, είστε ευτυχισμένοι, και στην άλλη ζωή θα σας ζηλεύουν όσοι θεωρούνται σε τούτη την ζωή ευτυχισμένοι. Με αυτόν τον τρόπο ασκούνται και οι γονείς σου, μια που τον αρχοντικό τρόπο, τον πνευματικό, δεν τον γνωρίζουν ή δεν τον καταλαβαίνουν. Πάντως, κρύβεται ένα μυστήριο στις δοκιμασίες του σπιτιού σου, αλλά και σε ωρισμένα άλλα σπίτια, ενώ γίνεται τόση προσευχή! «Τις οίδε τα κρίματα του Θεού;»[2]. Ο Θεός να βάλη το χέρι Του και να δώση τέρμα στις δοκιμασίες.

– Γέροντα, δεν γίνεται οι άνθρωποι να συνέλθουν με άλλον τρόπο και όχι με κάποια δοκιμασία;

– Πριν επιτρέψη ο Θεός να έρθη μια δοκιμασία, εργάστηκε με καλό τρόπο, αλλά δεν τον καταλάβαιναν, γι’ αυτό μετά επέτρεψε την δοκιμασία. Βλέπετε, και όταν ένα παιδί είναι ανάποδο, στην αρχή ο πατέρας του το παίρνει με το καλό, του κάνει τα χατίρια, αλλά, όταν εκείνο δεν αλλάζη, τότε του φέρεται αυστηρά, για να διορθωθή. Έτσι και ο Θεός μερικές φορές, όταν κάποιος δεν καταλαβαίνη με το καλό, του δίνει μια δοκιμασία, για να συνέλθη. Αν δεν υπήρχε λίγος πόνος, αρρώστιες κ.λπ., θα γίνονταν θηρία οι άνθρωποι· δεν θα πλησίαζαν καθόλου στον Θεό.

Η ζωή αυτή είναι ψεύτικη και σύντομη· λίγα είναι τα χρόνια της. Και ευτυχώς που είναι λίγα, γιατί γρήγορα θα περάσουν οι πίκρες, οι οποίες θα θεραπεύσουν τις ψυχές μας σαν τα πικροφάρμακα. Βλέπεις, οι γιατροί, ενώ οι καημένοι οι άρρωστοι πονούν, τους δίνουν πικρό φάρμακο, γιατί με το πικρό θα γίνουν καλά, όχι με το γλυκό. Θέλω να πω ότι και η υγεία από το πικρό βγαίνει, και η σωτηρία της ψυχής από το πικρό βγαίνει.

Με τον πόνο

μας επισκέπτεται ο Χριστός

Άνθρωπος που δεν περνάει δοκιμασίες, που δεν θέλει να πονάη, να ταλαιπωρήται, που δεν θέλει να τον στεναχωρούν ή να του κάνουν μια παρατήρηση, αλλά θέλει να καλοπερνάη, είναι εκτός πραγματικότητος. «Διήλθομεν δια πυρός και ύδατος, και εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν»[3], λέει ο Ψαλμωδός.

Βλέπεις, και η Παναγία μας πόνεσε και οι Άγιοί μας πόνεσαν, γι’ αυτό και εμείς πρέπει να πονέσουμε, μια που τον ίδιο δρόμο ακολουθούμε. Με την διαφορά ότι εμείς, όταν έχουμε λίγη ταλαιπωρία σ’ αυτήν την ζωή, ξοφλούμε λογαριασμούς και σωζόμαστε. Αλλά και ο Χριστός με πόνο ήρθε στην γη. Κατέβηκε από τον Ουρανό, σαρκώθηκε, ταλαιπωρήθηκε, σταυρώθηκε. Και τώρα ο Χριστιανός την επίσκεψη του Χριστού έτσι την καταλαβαίνει, με τον πόνο.

Όταν επισκέπτεται ο πόνος τον άνθρωπο, τότε του κάνει επίσκεψη ο Χριστός. Ενώ, όταν δεν περνάη ο άνθρωπος καμμιά δοκιμασία, είναι σαν μία εγκατάλειψη του Θεού. Ούτε ξοφλάει, ούτε αποταμιεύει. Μιλάω βέβαια για έναν ο οποίος δεν θέλει την κακοπάθεια για την αγάπη του Χριστού. Σου λέει: «Έχω την υγεία μου, έχω την όρεξή μου, τρώω, περνάω μια χαρά, ήσυχα…», και δεν λέει ένα «δόξα Σοι ο Θεός». Τουλάχιστον, αν αναγνωρίζη όλες αυτές τις ευλογίες του Θεού, κάπως τακτοποιείται η υπόθεση. «Δεν μου άξιζαν αυτά, να πη, αλλά, επειδή είμαι αδύνατος, γι’ αυτό ο Θεός με οικονομάει». Στον βίο του Αγίου Αμβροσίου[4] αναφέρεται ότι κάποτε ο Άγιος φιλοξενήθηκε με την συνοδεία του στο σπίτι κάποιου πλουσίου. Βλέποντας ο Άγιος τα αμύθητα πλούτη του τον ρώτησε να είχε καμμιά φορά δοκιμάσει κάποια θλίψη. «Όχι, ποτέ, του απάντησε εκείνος. Τα πλούτη μου συνέχεια αυξάνονται, τα κτήματά μου ευφορούν, ούτε πόνο έχω, ούτε αρρώστια είδα ποτέ». Τότε ο Άγιος δάκρυσε και είπε στην συνοδεία του: «Ετοιμάστε τα αμάξια να φύγουμε γρήγορα από ‘δώ, γιατί αυτόν δεν τον επισκέφθηκε ο Θεός!». Και μόλις βγήκαν στον δρόμο, το σπίτι του πλουσίου βούλιαξε! Η καλοπέραση που είχε ήταν εγκατάλειψη Θεού[5].

Πνευματική πρόοδος υπάρχει όπου υπάρχει πολλή ταπείνωση

anaxoriti

Γέροντας Παΐσιος

– Γέροντα, πώς ένας άνθρωπος αλλάζει σε έναν μήνα, και άλλος αγωνίζεται χρόνια και προκοπή δεν κάνει;

– Εσείς τι λέτε; Πώς γίνεται αυτό;

– Γέροντα, μου λέει ο λογισμός πως, αν ο άνθρωπος ταπεινωθή και ζητήση το έλεος του Θεού, τον βοηθάει ο Θεός και προοδεύει.

Αυτό είναι. Ταπείνωση χρειάζεται. Πνευματική πρόοδος υπάρχει όπου υπάρχει πολλή  ταπείνωση.

Όσοι βρήκαν τον δρόμο της ταπεινοφροσύνης ,προχωρούν στην πνευματική ζωή σύντομα, σταθερά και χωρίς κόπο. Ακόμη δεν έχουμε καταλάβει την ταπείνωση, αυτήν την μεγάλη δύναμη! Όλη η πρόοδος εκεί βρίσκεται. Όσο κανείς ταπεινώνεται , τόσο χαριτώνεται από τον Θεό και τόσο πιο πολύ προοδεύει. Πόση δύναμη έχει η ταπείνωση, και όμως δεν την αξιοποιούν οι άνθρωποι!

– Γέροντα, μια ταπεινή ψυχή έχει πιο εύκολο πνευματικό αγώνα;

Και βέβαια, γιατί ο ταπεινός με λίγο σπρώξιμο τρέχει πιο πολύ. Πάρε μια μπίλια∙ καν’ την έτσι, κυλάει∙ καν’ την αλλιώς, πάλι κυλάει, γιατί δεν έχει εξογκώματα, για να σκαλώνη.

– Γέροντα, υπάρχει περίπτωση προσπαθώντας κανείς σαν καλλιεργήση την ταπείνωση να ταπεινώνη συνέχεια τον εαυτό του και τελικά να πέση στην απόγνωση;

– Όχι, γιατί η πραγματική ταπείνωση φέρνει ελπίδα, όχι απελπισία. Απελπισία φέρνει ο εγωισμός , γιατί ο εγωιστής στηρίζεται στον εαυτό του, ενώ ο ταπεινός ελπίζει στο έλεος του Θεού. Μέσα από την συντριβή της ταπεινώσεως σιγά-σιγά αναπτύσσεται ο πνευματικός άνθρωπος. Όλη η ζωή του ανθρώπου μετά είναι ένας μεγάλος και φιλότιμος αγώνας, αλλά πάντα προχωρεί με μεγάλη ελπίδα στον Θεό, απογοητευμένος από τον εαυτό του με την καλή έννοια, απογοητευμένος δηλαδή από το εγώ του.

– Γέροντα, την ελπίδα στο έλεος του Θεού την νιώθει και ένας άνθρωπος που δεν έχει καλή πνευματική κατάσταση;

– Και πού ξέρει κανείς αν έχει καλή πνευματική κατάσταση; Ο άνθρωπος ένα μόνον μπορεί να ξέρη: ότι δεν έχει καλή πνευματική κατάσταση. Ακόμα και να έχη , δεν την βλέπει, επειδή και τότε μόνον την αμαρτωλότητά του βλέπει. Γιατί όποιος αγωνίζεται για την πρόοδο την πνευματική, ποτέ δεν βλέπει την πρόοδό του∙ μόνον τις πτώσεις του βλέπει.

Από το βιβλίο: «ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ»

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ

ΛΟΓΟΙ Ε΄

ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ

«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»

ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΑΓΙΟΣ ΠΑΙΣΙΟΣ ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Γέροντας Παΐσιος: Ὁ σκοπός τοῦ διαβάσματος νά εἶναι ἡ ἐφαρμογή στόν ἴδιο μας τόν ἑαυτό

 hristospanagia5

 

  Ο σκοπός του διαβάσματος να είναι η εφαρμογή στον ίδιο τον εαυτό μας, και όχι να αποστηθίζουμε, αλλά να εσωστηθίζουμε. Όχι να εξασκήσουμε την γλώσσα, αλλά να μπορέσουμε να δεχθούμε την πύρινη γλώσσα και να ζητήσουμε τα μυστήρια του Θεού.Με το να μαθαίνει κανείς πολλά, για να αποκτήσει γνώσεις και να κάνει τον δάσκαλο στους άλλους, και ο ίδιος να μη τα εφαρμόζει, δεν κάνει τίποτε άλλο παρά να φουσκώνει το κεφάλι του με αέρα, και το πολύ – πολύ να ανέβει στη Σελήνη με μηχανές. Ο σκοπός του χριστιανού είναι να ανέβει στον Θεό δίχως μηχανές.

ΠΗΓΗ : Π. Μ. ΣΩΤΗΡΧΟΣ, ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ, εκδ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, 2009, σ. 34.

http://tribonio.blogspot.gr/

 http://agioritikesmnimes.blogspot.gr/2014/07/5043.html

Η προσευχή όπλο ισχυρό Γέροντας Παίσιος

«Όταν πονάει κανείς για την σημερινή κατάσταση που επικρατεί στον κόσμο και προσεύχεται, τότε βοηθιούνται οι άνθρωποι, χωρίς να παραβιάζεται το αυτεξούσιο».

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΟΠΛΟ ΙΣΧΥΡΟ

Παλιά, για να κάνει κανείς κάτι, αν ήταν κοσμικός άνθρωπος θα σκεφτόταν. Αν ήταν πνευματικός άνθρωπος, θα σκεφτόταν και θα προσευχόταν.

Στην εποχή μας ακόμη και «πνευματικοί» άνθρωποι όχι μόνο δεν προσεύχονται, αλλά ούτε σκέφτονται. Και μάλιστα, συχνά πρόκειται για σοβαρά θέματα, και αυτοί κάνουν πρόβες με τον κόσμο.

Σε όλες τις περιπτώσεις, πριν ενεργήσουμε, να λέμε: «Σκέφτηκα γι’ αυτό; Προσευχήθηκα γι’ αυτό;» Όταν κανείς ενεργεί, χωρίς να σκεφθεί και χωρίς να προσευχηθεί, ενεργεί σατανικά. Και βλέπεις, συχνά πολλοί χριστιανοί με τον τρόπο που ενεργούν, δεν αφήνουν τον Θεό να επέμβει.

Νομίζουν ότι αυτοί θα τα καταφέρουν όλα μόνοι τους. Ενώ ακόμα και ο άπιστος λέει «έχει ο Θεός», αυτοί δεν το λένε (...).

Συνέχεια ανθρώπινες προσπάθειες και δεν αφήνουν τον Θεό να ενεργήσει. Δεν καταφεύγουν στην προσευχή, ώστε να απαντήσει ο Θεός δια της προσευχής. Με την ταπείνωση και την προσευχή
διορθώνονται όλα τα αδιόρθωτα (...).
 
Αιτήματα στην προσευχή

- Γέροντα, αν είναι ευλογημένο, να μας λέγατε μερικά θέματα, για τα οποία ιδιαίτερα πρέπει να προσευχόμαστε.

Να παρακαλούμε κατ’ αρχάς η προσευχή μας να έχει ως αποτέλεσμα να έρθουν σε θεοσέβεια όσοι ζουν και όσοι θα ζήσουν.

Εγώ στην προσευχή μου λέω «Παρατεινον το ελεος Σου τοις γινοσκουσι Σε» και προσθέτω «και τοις μη γινωσκουσι Σε». Ακόμα λέω «Κύριε, σωσον τους ασεβείς». (Βέβαια η Εκκλησία καλά κανόνισε να λέει «Κύριε, σωσον τους ευσεβείς...», γιατί μπορεί να βρίζουν οι ασεβείς, επειδή προσεύχονται γι’ αυτούς).

Όταν πάλι ο ιερέας λέει «Υπέρ των εντειλαμενων ημιν τοις αναξιοις ευχεσθαι υπέρ αυτων», προσθέτω και «υπέρ των μη εντειλαμενων».

Γιατί πρέπει να προσευχόμαστε και γι’ αυτούς που μας ζήτησαν να προσευχηθούμε, αλλά και γι’ αυτούς που δεν μας ζήτησαν, και για τους γνωστούς και για τους αγνώστους.

Τόσες χιλιάδες άνθρωποι υπάρχουν που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και σοβαρότερα προβλήματα από αυτούς που μας ζήτησαν να προσευχηθούμε.

ΑΓΙΟΥ ΠΑΙΣΙΟΥ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΟΠΛΟ ΙΣΧΥΡΟ

Ο Γέρων Παΐσιος και η διδασκαλία του για την προσευχή

Ἀρχιμανδρίτης Ἀρσένιος Κατερέλος

Ο ΓΕΡΩΝ ΠΑΪΣΙΟΣ ΚΑΙ Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ
(115Ν-2)

Σεβασμιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, στά πλαίσια τῆς πατρικῆς σας προτροπῆς θά προσπαθήσωμε, δι᾽ εὐχῶν σας, νά κάνωμε κάποιες νύξεις στό πολυδιάστατο θέμα πού ἀναθέσατε στήν ἀναξιότητά μας. Τό θέμα εἶναι «Ὁ Γέρων Παΐσιος καί ἡ διδασκαλία του γιά τήν προσευχή».

Ὡς ἐκ τούτου, θά ἀναφέρωμε, ἐντελῶς ἐπιγραμματικά, κάποιες διδαχές καί γεγονότα πού ἀφοροῦν τόν μακαριστό Γέροντα μέ τό ἐν λόγῳ θέμα, ἀντλῶντας κυρίως ἀπό κάποιες προσωπικές μας σημειώσεις πού κρατούσαμε τόν καιρό ἐκεῖνο, εἴτε ἀπό τίς ἀπαντήσεις καί διδασκαλίες τοῦ Γέροντος Παϊσίου, εἴτε τοῦ Γέροντός μου π. Ἰσαάκ Ἁγιορείτου Λιβανέζου, ἄν καί τά πλεῖστα ἐξ αὐτῶν εἶναι χαραγμένα ἀνεξίτηλα μέσα μας.

Συχνά ἔλεγε ὁ Γέροντας, ὅτι προσευχή εἶναι τό ὀξυγόνο τῆς ψυχῆς, εἶναι ἡ ζωή τῆς ψυχῆς, εἶναι ὁ καθρέφτης τῆς πνευματικῆς προκοπῆς καί καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου. Δέν νοεῖται πρόοδος στά πνευματικά χωρίς προσωπική βελτίωσι στήν προσευχή, ὅπου ἐκεῖ φαίνεται ἡ πνευματική μας κατάστασις. Τόνιζε τήν ἀνιδιοτέλεια στήν πνευματική ζωή, πρᾶγμα τό ὁποῖο φυσικά ἔχει ἀντανάκλασι καί στήν προσευχή. Ἡ προσευχή του ἔφθανε ἕως καί τούς ἐχθρούς ὡς ἀληθής μιμητής τοῦ Χριστοῦ. Ἔλεγε ὅτι ὁ Χριστιανός πρέπει νά ἀγκαλιάζη καί αὐτούς πού τόν μισοῦν, νά προσεύχεται καί γιά τούς σταυρωτάς του. 

Ὁ ἴδιος ὁ Γέροντας μάλιστα, μέ πολύ πόνο, κάποτε προσευχόταν νά ἐλεήση ὁ Θεός ἀκόμη καί τούς δαίμονες. Τούς ἐλυπᾶτο, διότι διεπίστωνε τήν «πρόοδό» τους στήν κτηνωδία ἀπό τά πλεῖστα ὅσα κακά τά ὁποῖα προσπαθοῦσαν, ζωντανά πλέον καί ὕπουλα, νά προξενήσουν στόν Γέροντα οἱ δαίμονες. Πονοῦσε δηλαδή γιά τήν αὔξησι τῆς προσωπικῆς τους κολάσεως. Κατά τήν διάρκεια ὅμως τῆς προσευχῆς του βλέπει δαίμονα μετασχηματισθέντα σέ ἕνα μακάβριο αἱμοβόρο σκυλίσιο κεφάλι νά τοῦ βγάζη σαρκαστικά καί εἰρωνικά τήν γλῶσσα του ἔξω, πολύ μακρυά, καί νά τόν κοροϊδεύη κυνικά.

Ἔλεγε ὁ Γέροντας, ὅτι πρέπει συνεχῶς νά εἴμαστε σέ ἐπαφή καί ἑτοιμότητα μέ τό Οὐράνιο Κέντρο σάν καλοί στρατιῶτες καί ἀσυρματιστές τοῦ Θεοῦ. Πρέπει νά πιάνωμε καθαρή καί δυνατή ἐπαφή μέ τόν Οὐράνιο Σταθμό. Ἄς μᾶς ἐπιτραπῆ αὐτό νά τό ὀνομάσωμε Οὐράνιο Διαδίκτυο (Θειο-νέτ), Θεο-νέτ. Γιά νά γίνη αὐτό ἀπαιτεῖται οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς μας, κατά τόν Γέροντα πάντα, νά ἐκτελοῦν σωστά, τά ''διακονήματα'', τά ''ἐργόχειρά'' τους - λέξεις τοῦ Γέροντα αὐτές -, τίς δυνατότητές τους, δηλαδή τίς θεόθεν δοθεῖσες σέ ἐμᾶς.

Ὅταν κάποτε ἠρωτήθη ὁ Γέροντας «τόν Θεό τόν πλησιάζομε μέ τήν λογική ἤ μέ τήν καρδιά;», ἀπήντησε μέ ἁπλοϊκό, παραστατικό καί σοφό λόγο: «Γιά νά πιάσωμε ἐπαφή καί νά ἀκούσωμε ἕναν ραδιοφωνικό σταθμό χρειάζεται νά ρυθμίσωμε κατάλληλα δύο κουμπιά. Καί τήν συχνότητα, καί τήν ἔντασι τοῦ ἤχου. Ἡ ἔντασις εἶναι ἡ λογική καί ἡ συχνότητα εἶναι ἡ καρδιά». Χρειάζονται δηλαδή καί τά δύο, στήν ἀρχή τοὐλάχιστον.

Βέβαια, σέ ἄλλη συνάφεια, ὁ Γέροντας, μιλῶντας πιό βαθειά, μᾶς εἶπε μεταξύ τῶν ἄλλων ὅτι: «Τό πιό ἀνώτερο πού ἔδωσε ὁ καλός Θεός στόν ἄνθρωπο εἶναι ὁ ''νοῦς'', ἡ ''ἁγία τριάδα'' τῆς ψυχῆς μας». Διότι, μόνον στόν νοῦ φανερώνεται ὁ Θεός, ὅπου ἑνώνεται ἡ ἄκτιστος ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ μέ τήν οὐσία τοῦ νοός μας καί προφανῶς μέ τήν προσευχή, ὅταν ξεπαγώσουν τά ''πνευματικά λάδια'', ὅλα αὐτά τότε ἐνεργοποιοῦνται, μέ ὅ,τι αὐτό συνεπάγεται.

Πρακτική συνέπεια τῶν προαναφερθέντων εἶναι νά ρυθμίσωμε τόν πομπό μας στήν ἀγάπη καί τόν δέκτη μας στήν ταπείνωσι. Μέ αὐτό ἐννοοῦσε ὁ Γέροντας ὅτι μόνον ἔτσι θά ὑπάρχη ὀντολογική ὑπαρξιακή ζωντανή ἀνατροφοδότησις μεταξύ ἡμῶν καί τοῦ Θεοῦ.

Ο Αγιος Γέροντας Παίσιος

 anaxoriti

Για ν’ απαντήσει ο Θεός στο αίτημα μας και να μας δώσει ότι του ζητάμε, πρέπει πρώτα απ’ όλα να έχουμε ταπείνωση, την οποία εμείς δεν έχουμε.
‘Όλοι μας, μικροί και μεγάλοι, έχουμε πολύ εγωισμό και δεν δεχόμαστε υπόδειξη και παρατήρηση. ‘Όλα τα γνωρίζουμε, είμεθα όλοι σοφοί. ‘Όταν μας κυριεύει ο εγωισμός, μικρό θέμα, μεγάλος καυγάς.
Ο Θεός μας δίνει πολλές ευκαιρίες για να κερδίσουμε τον Παράδεισο, αλλ’ εμείς αυτές τις ευκαιρίες δεν τις δεχόμαστε όλες, τις διώχνουμε. Εάν όσα οφείλει ο άνθρωπος τα ξεπλήρωσε σ’ αυτή τη ζωή, σώζεται.
Ρίξτε το μεγαλύτερο βάρος του αγώνα σας στην προσευχή, γιατί αυτή μας κρατεί σε επαφή με το Θεό. Και η επαφή αυτή πρέπει να είναι συνεχής.
Η προσευχή είναι το οξυγόνο της ψυχής, είναι ανάγκη της ψυχής και δεν πρέπει να θεωρείται αγγαρεία. Η προσευχή για ν’ ακουστεί από το Θεό πρέπει να γίνεται με ταπείνωση, με συναίσθηση βαθιά της αμαρτωλότητας μας, και να είναι καρδιακή. Εάν δεν είναι καρδιακή, δεν ωφελεί.
Ο Θεός ακούει πάντοτε την προσευχή του ανθρώπου που είναι πνευματικά ανεβασμένος.
Η μελέτη της Αγίας Γραφής βοηθάει πολύ την προσευχή, θερμαίνει την ψυχή και μεταφέρει τον προσευχόμενο σ’ ένα πνευματικό χώρο.
Η προσευχή είναι ξεκούραση.
‘Όταν εμείς αναθέτουμε τα πάντα σ’ Αυτόν, ο Θεός υποχρεώνεται να μας βοηθήσει.
Ο Θεός επιτρέπει τους πειρασμούς «για να μας ξεσκονίζουν και να εξαγνίζεται έτσι η ψυχή μας με τις θλίψεις και τα κλάματα και να αναγκαζόμαστε να καταφεύγουμε στο Θεό για τη σωτηρία μας».
Οι κανόνες, όταν εφαρμόζονται χωρίς διάκριση, γίνονται κανόνια.
Η στοργή και η αγάπη των γονέων είναι απαραίτητα στοιχεία για την ψυχική ισορροπία των παιδιών.
Σήμερα υπάρχει έλλειψη στοργής και ενδιαφέροντος εκ μέρους των γονέων για τα παιδιά. Τους δίνουν χρήματα, και τους κάνουν κακό.
Τους παίρνουν μοτοσικλέτες και πάνε και σκοτώνονται τα παιδιά. Δεν είναι η στοργή, που έχουν ανάγκη τα παιδιά.

ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ: Πώς ο Γέροντας Παΐσιος με έβγαλε από το αδιέξοδο

Το 1992 υπηρετούσα σε μια Μονάδα του Έβρου και διέμενα στο Διδυμότειχο. Την εποχή εκείνη η σύζυγός μου, Μαρία, ήταν έγκυος στο δεύτερο παιδί και διένυε τον έκτο μήνα της εγκυμοσύνης της.

Το θετικό αποτέλεσμα ενός τεστ ελέγχου αντισωμάτων ερυθράς, μας αναστάτωσε. Μετά από μερικές ήμερες η επανάληψη του τεστ, σε άλλο μικροβιολογικό εργαστήριο, επιβεβαίωσε εκ νέου ότι η σύζυγός μου είχε νοσήσει από ερυθρά, ενώ εγκυμονούσε.

Να σημειωθεί ότι κατά την πρώτη εγκυμοσύνη, πριν από 3 χρόνια περίπου, το αποτέλεσμα του τεστ αντισωμάτων ερυθράς ήταν αρνητικό. Όπως ήταν επόμενο απευθύνθηκα σε ιατρούς γυναικολόγους, πού εμμέσως μας προέτρεπαν σε διακοπή κυήσεως, δεδομένου ότι ο ιός της ερυθράς προσβάλλει τα μάτια, τα αυτιά και τον εγκέφαλο του εμβρύου.

Οι στατιστικές συνηγορούσαν ότι υπήρχαν πιθανότητες στο 80% – 85% το παιδί πού θα γεννιόταν να είναι τυφλό, κωφάλαλο ή και με διανοητική στέρηση. Με όλα αυτά πού άκουγα είχα χάσει πραγματικά τον ύπνο μου, ενώ προσπαθούσα να μη μεταφέρω στη σύζυγό μου τις αγωνίες μου, για να μην επιβαρύνω την κατάστασή της.

Τον Αύγουστο του ’92 πήρα μετάθεση από τον Έβρο στη Μυτιλήνη (ιδιαίτερη πατρίδα μου). Η σύζυγός μου είχε φύγει 10 ημέρες περίπου νωρίτερα για να μπορέσω να μαζέψω την οικοσκευή μας.

Ήταν Παρασκευή προς Σάββατο και ενώ κοιμόμουν είδα στον ύπνο μου έναν Γέροντα ρασοφόρο να με προσκαλεί πάραυτα, να πάω στο Άγιον Όρος. Μέχρι τότε δεν είχα ποτέ επισκεφθεί, αλλά και ούτε γνώριζα το δρομολόγιο πού έπρεπε να ακολουθήσω για να φτάσω εκεί. Η απάντηση πού του έδωσα μέσα στον ύπνο μου ήταν: «Μα δεν ξέρω πώς να πάω», και μου απαντά: «Έλα, θα σε οδηγήσω εγώ». Τρόμαξα, ξύπνησα και νόμισα ότι τον έβλεπα μπροστά μου. Άναψα τα φώτα, αλλά δεν υπήρχε τίποτα. Μονολόγησα, «δεν βαριέσαι, όνειρο είναι» και έκλεισα το φως για να συνεχίσω τον ύπνο μου. Πέρασε λίγη ώρα και είδα ξανά τον ίδιο Γέροντα να με προσκαλεί να πάω στο Άγιον Όρος. Ξαφνιάστηκα και φοβήθηκα. Άναψα αμέσως τα φώτα, αλλά δεν είδα τίποτα. Κάθισα στο κρεββάτι μου και κοίταξα το ρολόι μου πού έδειχνε περασμένες 02:00 η ώρα. Προβληματίστηκα και δεν ήξερα τινά κάνω. Να ξεκινήσω από το Διδυμότειχο να πάω στο Άγιον Όρος και ποιο δρομολόγιο να ακολουθήσω. Ξημέρωνε Σάββατο και έπρεπε να ενημερώσω το νέο Διοικητή, πού αναλάμβανε για τις υποχρεώσεις της Μονάδας. «Να ξεκινήσω νά φύγω κρυφά χωρίς να τον ενημερώσω και αν με αναζητήσουν τί θα πω;». Όλα αυτά και άλλα πολλά ερωτήματα βασάνιζαν το μυαλό μου.

Τελικά πήρα την απόφαση. Ξεκίνησα περίπου στις 02:30 πιστεύοντας ότι ολα θα πάνε καλά αφού άλλωστε με προσκάλεσε ο Γέροντας.

Ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης για τα άκρα που ταλαιπωρούν την Εκκλησία

Πνευματική αναίδεια και ζηλωτισμός
Αντιμετώπιση εκκλησιαστικών θεμάτων
– Γέροντα, ποια είναι η σωστή αντιμετώπιση, όταν προκύπτουν δύσκολα εκκλησιαστικά θέματα;
– Να αποφεύγωνται τα άκρα· με τα άκρα δεν λύνονται τα θέματα. Βλέπαμε παλιά, ο μπακάλης έβαζε λίγο-λίγο με την σέσουλα στην ζυγαριά, και έτσι έβρισκε την ακρίβεια και ισορροπούσε και η ζυγαριά. Δηλαδή δεν έβαζε απότομα πολύ ούτε αφαιρούσε απότομα πολύ. Τα δύο άκρα πάντα ταλαιπωρούν την Μητέρα Εκκλησία και οι ίδιοι που τα κρατούν ταλαιπωρούνται, γιατί τα δύο άκρα συνήθως καρφώνουν… Είναι σαν να κρατάη το ένα άκρο δαιμονισμένος, όταν έχη αναίδεια πνευματική (περιφρόνηση για όλα), και το άλλο άκρο σαν να το κρατάη τρελλός, όταν έχη μωρό ζήλο με στενοκεφαλιά.
Ένας πνευματικά αναιδής δηλαδή με έναν ζηλωτή, που έχει μωρό ζήλο, ποτέ δεν συμφωνούν, αλλά τρώγονται και χτυπιούνται, γιατί και οι δύο στερούνται την θεία Χάρη. Τότε – Θεός φυλάξοι! – μπορεί να χτυπιούνται συνέχεια τα δύο άκρα και «άκρη να μην τους βρίσκη» κανείς. Εκείνοι που θα μπορέσουν να λυγίσουν τα δύο αυτά άκρα, για να ενωθούν – να ομονοήσουν-, θα στεφανωθούν από τον Χριστό με δύο αμάραντα στεφάνια.

Να προσέχουμε να μη δημιουργούμε θέματα στην Εκκλησία ούτε να μεγαλοποιούμε τις μικρές ανθρώπινες αταξίες που γίνονται, για να μη δημιουργούμε μεγαλύτερο κακό και χαίρεται ο πονηρός. Όποιος για μικρή αταξία ταράσσεται πολύ και ορμάει απότομα με οργή, δήθεν να την διορθώση, μοιάζει με ελαφρόμυαλο νεωκόρο που βλέπει να στάζη ένα κερί και ορμάει απότομα, με φόρα, για να το διορθώση δήθεν, αλλά παίρνει σβάρνα ανθρώπους και μανουάλια, και δημιουργεί μεγαλύτερη αταξία την ώρα της λατρείας. Δυστυχώς στην εποχή μας έχουμε πολλούς που ταράσσουν την Μητέρα Εκκλησία. Όσοι από αυτούς είναι μορφωμένοι έπιασαν το δόγμα με το μυαλό και όχι με το πνεύμα των Αγίων Πατέρων. Όσοι πάλι είναι αγράμματοι έπιασαν και αυτοί το δόγμα με τα δόντια, γι’ αυτό και τρίζουν τα δόντια, όταν συζητούν εκκλησιαστικά θέματα, και έτσι δημιουργείται μεγαλύτερη ζημία στην Εκκλησία από αυτούς παρά από τους πολέμιους της Ορθοδοξίας μας. Καλά είναι το ποτάμι να μην είναι πολύ ορμητικό, γιατί παίρνει σβάρνα κούτσουρα, πέτρες, ανθρώπους, αλλά ούτε βέβαια και πολύ ρηχό, γιατί θα κάθωνται κουνούπια…
Είναι μερικοί πάλι που ασχολούνται με την κριτική ο ένας του άλλου και όχι με το γενικώτερο καλό. Παρακολουθεί ο ένας τον άλλο περισσότερο από τον εαυτό του. Κοιτάζει τι θα πη ή τι θα γράψη ο άλλος, για να τον χτυπήση κατόπιν αλύπητα, ενώ ο ίδιος, εάν έλεγε ή έγραφε το ίδιο πράγμα, θα το υποστήριζε και με πολλές μαρτυρίες από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες. Το κακό που κάνει είναι μεγάλο, γιατί αφ’ ενός μεν αδικεί τον πλησίον του, αφ’ ετέρου δε τον γκρεμίζει μπροστά στα μάτια των πιστών. Πολλές φορές μάλιστα σπέρνει και την απιστία στις ψυχές των αδυνάτων, γιατί τους σκανδαλίζει. Όσοι δικαιολογούν την κακία τους με το δήθεν έλεγχο των άλλων και όχι του εαυτού τους ή με το να δημοσιεύουν στον κόσμο εκκλησιαστικές καταστάσεις – ακόμη και πράγματα που δεν λέγονται – προφασιζόμενοι το «ειπέ τη Εκκλησία», ας κάνουν πρώτα αρχή από την μικρή τους εκκλησία, την οικογένειά τους ή την Αδελφότητά τους και, εάν τους φανή καλό, τότε ας ρεζιλέψουν και την Μητέρα Εκκλησία. Τα καλά παιδιά, νομίζω, ποτέ δεν κατηγορούν την μάνα τους.

Όλοι χρειάζονται στην Εκκλησία. Όλοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σ’ αυτήν· και οι ήπιοι χαρακτήρες και οι αυστηροί. Όπως στο σώμα του ανθρώπου είναι απαραίτητα και τα γλυκά και τα ξινά, ακόμη και τα πικρά ραδίκια, γιατί το καθένα έχει τις δικές του ουσίες και βιταμίνες, έτσι και στο Σώμα της Εκκλησίας όλοι είναι απαραίτητοι. Ο ένας συμπληρώνει τον χαρακτήρα του άλλου και όλοι είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχώμαστε όχι μόνον τον πνευματικό χαρακτήρα του άλλου αλλά ακόμη και τις αδυναμίες που έχει σαν άνθρωπος. Δυστυχώς μερικοί έχουν παράλογες απαιτήσεις από τους άλλους. Θέλουν να έχουν όλοι ίδιο πνευματικό χαρακτήρα με τον δικό τους, και όταν κάποιος δεν συμφωνή με τον χαρακτήρα τους, δηλαδή ή είναι λίγο επιεικής ή λίγο οξύς, αμέσως βγάζουν το συμπέρασμα ότι δεν είναι πνευματικός άνθρωπος.
Πηγή: Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Α΄, Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο, έκδ. Ιερόν Ησυχαστήριον “Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος”, Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1999
http://agioritikesmnimes.blogspot.gr/

Η μορφή του Οσίου Παϊσίου από τον αγιογράφο Κωνσταντίνο Ξενόπουλο

Η αγιοκατάταξη ενός αγίου σημαίνει και την επίσημη τιμή και μνήμη του με ακολουθία, εικόνισμα και όλα όσα προβλέπει η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας. Στο πλαίσιο αυτό ο εικονογράφος Κωνσταντίνος Ξενόπουλος φιλοτέχνησε τη μορφή του Οσίου Παϊσίου για τις λειτουργικές ανάγκες που προέκυψαν μετά την εγγραφή του αγιορείτη αγίου στας δέλτους του αγιολογίου της Εκκλησίας.

Με δυναμική πρόσληψη της παράδοσης, η οποία δεν επιδιώκει ένα στείρο εικονογραφικό συντηρητισμό ή αντίστοιχα ένα φιλελευθερισμό, φιλοτέχνησε δύο φορητές εικόνες. Ο τρόπος εικονογράφησης έγινε με αυγοτέμπερα και τεχνική εφαρμογή βυζαντινής και κλασσικής αγιογραφίας. Η μίξη των δύο αυτών τεχνικών έγινε σε συνδυασμό με τα μοναδικά χαρακτηριστικά του προσώπου και της ενδυμασίας του λαοφίλητου αγίου.  Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό και αναδεικνύει με τον καλύτερο ζωγραφικό τρόπο τη μορφή και το χαρακτήρα των υποστατικών ιδιωμάτων του Οσίου Παϊσίου. Ας σημειωθεί ότι ο μαΐστωρ Κωνσταντίνος Ξενόπουλος είχε γνωρίσει τον Όσιο όταν ήταν σπουδαστής στην Αθωνιάδα Σχολή και ως εκ τούτου είχε εμπειρία της μορφής και όψης του αγίου Γέροντα των ημερών μας.

Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά με τα οποία  επέλεξε ο Κωνσταντίνος Ξενόπουλος να ιστορήσει τον Γέροντα είναι και το το καλογερικό πλεκτό σκουφάκι του, σημείο που κάνει την εικόνα να ομοιάζει ακόμα περισσότερο με το πρωτότυπο. Σημαντική επίσης είναι η επιγραφή στις εικόνες. Στην πρώτη αγιογραφία ο άγιος Παΐσιος επιγράφεται  ως Αγιορείτης και Σιναΐτης, δίδοντας με τον τρόπο αυτό πληροφορίες από την επίγεια βιοτή του Οσίου, ο οποίος σύμφωνα με το συναξάρι του πέρασε από το Σινά και ασκήτεψε εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η εικόνα αυτή προορίζεται για τον Αρχιεπίσκοπο του Σινά. Όσον αφορά τη στάση του οσίου αυτή είναι μια στάση ευλάβειας και προσευχής, έτσι όπως τον θυμούνται όσοι τον γνώρισαν.

Στο ίδιο εικονογραφικό ύφος είναι και η τοιχογραφία την οποία τοποθέτησε ο Κωνσταντίνος Ξενόπουλος στον Ιερό Ναό Αγίου Χαραλάμπους Πολυγύρου. Πρόκειται για μια εικόνα σε μουσαμά με τα ίδια χαρακτηριστικά της μορφής και με προσθήκη ζωγραφικού πλάτους στο οποίο φαίνεται το Άγιον Όρος. Η σύνθεση αυτή είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή γιατί, εκτός του ότι αποτυπώνει με τόση χάρη τη σχέση του αγίου με το Άγιον Όρος, παροντοποιεί και αισθητοποιεί τον Γέροντα με τρόπο ώστε να είναι σε θέση συνομιλίας και σύναψης σχέσης με το θεατή.

Στον τρόπο εικονογράφησης του οσίου Παϊσίου από τον Κωνσταντίνο Ξενόπουλο είναι δυσδιάκριτο να αντιληφθούμε σε ποιο σημείο σταματά η προσωπική εμπειρία και  σε ποιο σημείο ξεκινά η εικαστική τέχνη. Γεγονός πάντως που μπορούμε να επισημάνουμε είναι ότι η μορφή του Οσίου Παϊσίου ξαναζωντανεύει και επικοινωνεί με τους θεατές-πιστούς, δίδοντας την αίσθηση της συνεχούς παρουσίας του Οσίου, γεγονός που συνάδει και με το λειτουργικό ρόλο της εικόνας.

Βασίλειος Χάδος

"Ο Όσιος Γέρων Παΐσιος" Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Νικολάου

• 

Αὐτὸ ποὺ συμβαίνει μὲ τὸν μακαριστὸ Γέροντα Παΐσιο τὸν Ἁγιορείτη δὲν ἔχει προηγούμενο στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Καὶ ὅταν ζοῦσε καὶ μετὰ τὴν ὁσιακὴ κοίμησή του ὁμόφωνα ἡ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας πιστεύει καὶ ἤδη τὸν θεωρεῖ ἅγιο. Στὴν Ἑλλάδα καὶ στὶς ὁμόδοξες χῶρες ὅλοι μιλοῦν γιὰ τὶς διδαχές του, γιὰ τὰ θαύματά του καὶ τὸ προορατικό του χάρισμα, μὲ τὸ ὁποῖο, ὡς οὐράνιο τηλεσκόπιο, ἐγνώριζε τὰ ἐσώτατα μέρη τῶν ψυχῶν καὶ στοὺς προσκυνητὲς προσέφερε τὸ φάρμακο τῆς σωτηρίας.

Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος εἶχε τὴν ἄνωθεν σοφία, ἡ ὁποία ἂν καὶ ἀγράμματο τὸν κατέτασσε στὴν χορεία τῶν οἰκουμενικῶν διδασκάλων. Τὰ λόγια του ἦταν σοφά, οἱ συμβουλὲς του γλυκὲς ὑπὲρ μέλι, ἡ ἀγάπη μὲ τὴν ὁποία ἀγκαλίαζε κάθε ἄνθρωπο θεϊκή, ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδιὰ του ἐξέπεμπαν τὴν φωτιστικὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Στὸ πρόσωπό του ἐγνωρίσαμε τὴν ἁγιότητα σὲ ὅλο τὸ βάθος καὶ τὸ πλάτος. Τὰ λόγια του ἦταν «ρήματα ζωῆς αἰωνίου». Τὰ χαριτωμένα ἀστεῖα του ἦταν γεμάτα σοφία καὶ λεπτότητα. Ὅ,τι ἔλεγε ἦταν εὐαγγέλιο. Τὸ φιλόστοργο καὶ συμπαθητικὸ ὕφος του ἠρεμοῦσε κάθε ταραγμένη ψυχή.

Κανένας πνευματικὸς δὲν προσέφερε τόσο μεγάλο ἔργο, ὅσο ὁ Γέροντας Παΐσιος. Κανένας γιατρὸς δὲν ἐθεράπευσε τόσους ἀσθενεῖς, ὅσους ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν Μοναχὸς Παΐσιος. Κανένας ποιμὴν δὲν ὁδήγησε τὸ λογικὸ ποίμνιο τόσο ἄξια στὸ δρόμο τῆς σωτηρίας, ὅσο ὁ ταπεινὸς αὐτὸς Ἁγιορείτης Μοναχός. Ἡ παρρησία του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ὑπερβαίνει καὶ αὐτοὺς τοὺς μεγάλους ἁγίους. Ἡ παρουσία του στὴν ἐποχὴ μας ἦταν δῶρο Θεοῦ γιὰ τοὺς πονεμένους ἀνθρώπους.

Ἡ συνείδηση τὴς Ἐκκλησίας τὸν πιστεύει ὡς ἕνα μεγάλο ἅγιο. Τὸ ὄνομά του ἔφθασε στὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης. Ἡ ἡμέρα τῆς ἁγιοκατατάξεώς του εἶναι πολὺ κοντά. Εἶναι πολὺ σημαντικὸ ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ. Βαρθολομαῖος, σὲ πρόσφατη ὁμιλία του στὴ Νίγδη τῆς Καππαδοκίας συγκαταρίθμησε τὸν Γέροντα Παΐσιο στοὺς ἁγίους της Καππαδοκίας.

Ἡ ἡμέρα τῆς ἐπισήμου ἀναγνωρίσεως ἀπὸ τὴν Σεπτὴ Κορυφὴ τῆς Ὀρθοδοξίας τῆς ἁγιότητος τοῦ Γέροντος Παΐσιου θὰ εἶναι ἡμέρα θριάμβου τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς.

Ἂς πρεσβεύει πρὸς Κύριον ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

† Ο ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ